Kinkhoest bij kinderen

Kinkhoest (ook pertussis genoemd) is een heel besmettelijke en gevaarlijke ziekte, veroorzaakt door een bacterie.

Verschijnselen en symptomen

Het voornaamste symptoom is de hoest. Aanvankelijk is deze droog en kuchend en waarschijnlijk is dat het eerste teken dat er iets mis is. Een loopneus met helder vocht komt tijdens het begin van de ziekte ook veel voor. Tijdens dit eerste stadium (dat ongeveer een week duurt) is het kind niet erg ziek, maar wel heel besmettelijk. Het is echter nog niet duidelijk dat dit kinkhoest is, want de karakteristieke hoestaanvallen zijn nog niet begonnen.

Deze ontwikkelen zich pas na ongeveer tien dagen. Tijdens zo’n aanval wordt het gezicht van het kind donkerrood, puilen de ogen uit en hoest het kind uiteindelijk wit, draderig slijm op. Het meest kenmerkende en slopende aspect van het hoesten is dat hij in één adem verscheidene uitbarstingen heeft. Normaal ademt een kind in voordat het uitademend hoest. (Hoest zelf maar eens, u haalt adem zonder erbij na te denken.) Bij kinkhoest komt de hoestaanval zo onverhoeds dat het kind geen kans krijgt om lucht in de longen te krijgen. Dat is erg vermoeiend. Na een hoestaanval probeert het kind zo snel mogelijk weer lucht in de longen te krijgen door gierend in te ademen. Dat is een truc die oudere kinderen ontwikkelen. Bij baby’s kan dit ontbreken, waardoor de diagnose moeilijk is. Het maakt de infectie bij jonge baby’s ook ernstiger en vermoeiender.

Na een hoestaanval kan het kind misselijk zijn. Hij of zij is vaak te zwak om te eten en begint gewicht te verliezen. Gedurende deze fase van de ziekte kunnen deze aanvallen om de paar minuten voorkomen, maar na verloop van enkele weken wordt het hoesten geleidelijk minder ernstig.

Het duurt echter enkele maanden voordat de patiënten helemaal ophouden met hoesten en de zorgen voorbij zijn. Sommige doktoren waarschuwen ouders dat het hoesten 100 dagen kan duren.

Behandeling

Men neemt aan dat antibiotica effectief zijn tegen de bacterie die het allemaal veroorzaakt. Het probleem is echter dat het geneesmiddel vroeg moet worden gegeven, voordat de ziektekiemen de longen aantasten. Als het gierende hoesten begint, is het te laat.

Het is niet vaak mogelijk op tijd antibiotica te geven, omdat tijdens dat eerste stadium van een droge hoest en een loopneus veelal geen kinkhoest wordt vermoed. Dat betekent dat u uw arts beslist moet vertellen of een niet ingeënt kind in contact is geweest met kinkhoest.

De daadwerkelijke verpleging tijdens de ergste hoestperiode is een zaak die het klokje rond duurt. Bij ernstig zieke kinderen en bij kleine baby’s, die erg veel zorg vragen, is ziekenhuisopname soms noodzakelijk.

Het kind vindt het prettig als u hem of haar tijdens de ergste hoestaanvallen vast en veilig in uw armen houdt. Het is vaak raadzaam om het hoofd van het kind tijdens de hoestaanvallen omlaag te houden. Het opgeven van de witte proppen sputum gaat dan gemakkelijker.

Eten is vaak een probleem. Een truc is het kind een klein beetje eten te geven kort nadat het beroerd is geweest. Dan is de kans het grootst dat het binnen blijft.

Middelen tegen hoest hebben tijdens deze vermoeiende periode geen enkel nut. Ik raad u aan er geen tijd en geld aan uit te geven. Kinkhoest is een ziekte die uw arts aan de autoriteiten moet melden. Hieruit en uit alles wat erover is gezegd, blijkt duidelijk dat het een ziekte is die professionele hulp en begeleiding behoeft.

Complicaties

De meest voorkomende vallen uiteen in drie groepen. Waarbij benadrukt moet worden dat de leeftijd van het kind er veel toe doet. Hoe jonger het kind, hoe ernstiger de complicaties.

Een groot probleem is de fysieke schade aan de longen door het vele hoesten. Uw arts zal in een bepaald stadium misschien een röntgenfoto willen laten maken om te kijken of de longen zich volledig vullen met lucht. De andere complicatie heeft hiermee te maken. Verschillende bacteriën kunnen het beschadigde longweefsel binnendringen en longontsteking veroorzaken.

Het oor is ook een deel van het lichaam dat te lijden kan hebben van een bijkomende infectie. Mogelijk moeten deze kinderen antibiotica worden toegediend.

Het derde terrein van zorg kan het overgeven zijn. Dat kan niet alleen leiden tot ondervoeding, maar ook tot verlies van belangrijke lichaamsvloeistoffen.

Preventie

Kinkhoest kan worden voorkomen door vaccinatie. Daar is iedereen het over eens.

De enige reden om uw kind niet te laten inenten is als hij of zij of enige naaste verwant last heeft gehad van stuipen of toevallen of enigerlei aantasting van de hersen- of zenuwfuncties. Volg de raad van uw dokter op.

Kinkhoest is erg besmettelijk en de immuniteit die baby’s voor de eerste levensmaanden van hun moeder gekregen hebben, beschermt hier niet tegen. Dat betekent dat de serie van vier inentingen zo vroeg als praktisch mogelijk is, moet beginnen. Gewoonlijk is dat met ongeveer drie maanden. Het is belangrijk dat een niet-gevaccineerd kind niet in contact komt met kinkhoest.

Als uw kind de volledige serie van vier injecties tegen kinkhoest krijgt, heeft het een kans van één op vijf dat het een goedaardige aanval van de ziekte krijgt. Het merendeel van de kinderen is echter volledig beschermd.

De risico’s van kinkhoestvaccinatie zijn heel klein. De kans dat uw kind complicaties (zoals hersenbeschadigingen) krijgt door het vaccin is ten minste tienmaal kleiner dan bij de natuurlijke ziekte.