Wat te doen tegen hoesten?

Hoesten is erg vervelend. Vooral als het een paar dagen of een week aanhoudt, is het om gek van te worden. Veel mensen denken dat hoesten een symptoom is van verkoudheid, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. Wat is de oorzaak van hoesten? En wat kun je doen tegen hoesten?

Wat is hoesten precies?

Als je hoest, trekken de luchtwegen zich samen. Het is een beschermende reflex van je luchtwegen. Aan de binnenkant van je luchtwegen zit slijmvlies. Als dit slijmvlies geprikkeld wordt door bepaalde stoffen, wordt er extra slijm aangemaakt en moet je hoesten. Door dit te doen, worden afscheidingsproducten, zoals slijm of etter, uit je lichaam verwijderd. Zolang deze taak doeltreffend wordt vervuld, is hoesten ongevaarlijk en zelfs gezond. De afscheidingsproducten verlaten immers je lichaam. Ruw of hard hoesten kan prikkelend werken op het slijmvlies en kan leiden tot irritaties.

Twee verschillende soorten hoest

Er zijn twee soorten hoest. Dit zijn een vastzittende hoest en een droge hoest, ook wel bekend als kriebelhoest.

Vastzittende hoest

Een vastzittende hoest is vaak ontstaan door een virale of een bacteriële infectie. De hoest zit vast op je borst. Als je hoest wordt het slijm opgehoest. Op deze manier verlaten de ziektekiemen en het taaie slijm de luchtwegen. Door te hoesten, kun je weer beter ademen.

Droge hoest/kriebelhoest

Als je last hebt van een kriebelhoest oftewel droge hoest dan komt er geen slijm omhoog bij het hoesten. Meestal wordt een droge hoest veroorzaakt door roken, een airconditioner, een gebrek aan frisse lucht of het verblijven in een rokerige ruimte. Je ademt dan vervuilde lucht in, waardoor het slijmvlies van de luchtpijp geïrriteerd raakt en je dus moet hoesten.

Rokershoest

Naast de bovengenoemde twee soorten hoest, bestaat er ook nog een rokershoest. Dit is een droge hoest die wordt veroorzaakt door roken. Als je rook inademt, raken de trilhaartjes geïrriteerd en functioneren ze minder goed. Slijm en stof worden nauwelijks afgevoerd en blijven in de luchtwegen hangen. Dit heeft een droge hoest tot gevolg.

Ben je net gestopt met roken? Dan zal je de komende weken meer hoesten dan normaal. De trilhaartjes in de luchtpijp gaan weer meer aan het werk en hierdoor komt oud slijm en ander vuil naar buiten. Hierdoor raakt de keelholte wat geïrriteerd en dit leidt weer tot een hoestprikkel en een droge hoest. Dit hoesten wordt steeds minder. Je kunt dit hoesten zien als een grote schoonmaak van je luchtwegen.

Wat is de oorzaak van hoesten?

Hoesten heeft verschillende oorzaken:

  • Een allergische reactie: een allergische reactie kan gepaard gaan met hoesten. Het gaat meestal om een allergie voor stof, graspollen, boompollen of dieren.
  • Een luchtwegontsteking: door een verkoudheid of griep kan een luchtwegontsteking optreden, waardoor je moet hoesten.
  • Rook: als je zelf rookt of rook inademt kan dit leiden tot hoesten.
  • Terugkerend maagzuur: soms kan het maagzuur terugkeren in de keel, wat hoesten veroorzaakt.
  • Ontsteking aan de stembanden: een ontsteking aan de stembanden (laryngitis) kan gepaard gaan met hoesten.
  • Chemische stoffen: het inademen van chemische stoffen, zoals chloor en ammoniak, leidt direct tot hoesten.
  • Een chronische ziekte: hoesten komt voor bij een aantal chronische ziekten, zoals COPD.

Moet je veel hoesten? Dan kan je een schrale keel krijgen. Iets dat weer een hoestprikkel geeft. Je hebt dan steeds het gevoel dat je moet hoesten.

Als je blijft hoesten, leidt dit tot een ontsteking van het slijmvlies waardoor de hoest langer blijft aanhouden. Hoesten is vergelijkbaar met krabben bij jeuk: net als te veel krabben, doet te veel hoesten meer kwaad dan goed. Dit is vooral zo als je hard hoest.

Wat kan je doen bij hoesten?

Als het hoesten de oorzaak is van een virale luchtweginfectie door een griep of verkoudheid dan kan je hier eigenlijk weinig aan doen. Er is geen medicijn waardoor het hoesten ineens ophoudt. Wel kan je iets doen tegen de klachten, zoals:

  • Stomen boven een schaal heet water: als je hoest door een verkoudheid dan heb je vaak last van vastzittend slijm. Dit geeft een vervelend gevoel. Door te stomen boven een schaal met heet water, komt het slijm los.
  • Iets warms drinken: door iets warms te drinken, zoals thee met honing, komt het slijm ook wat los.
  • Iets kouds drinken: als je een pijnlijke keel hebt door al het hoesten, kan het juist weer helpen om iets kouds te drinken, zoals koude thee, water of icetea.
  • Een eetlepel honing of drop: als de keel schraal is door het hoesten of als je last hebt kriebelhoest, kan het ook helpen om op een dropje te zuigen of een eetlepel honing in de mond te laten smelten.
  • Neusspray met zout water: als het hoesten wordt veroorzaakt door een verkoudheid dan kan een neusspray met zout water helpen. Deze houdt de neus open, waardoor de slijmvliezen minder snel geïrriteerd raken.

Hoesten en hoesklachten voorkomen

Hoesten door een virale infectie is moeilijk te voorkomen. Hoesten en hoestklachten die kunnen optreden door bijvoorbeeld stof en rook kun je wel wat voorkomen. Door je woon- en werkruimte goed te ventileren, adem je schone lucht in. Je luchtwegen raken dan minder snel geïrriteerd. Vermijd slecht geventileerde of rokerige ruimtes. Roken leidt tot meer hoesten. Stoppen met roken vermindert de hoestklachten al vrij snel.

Slijmoplossende middelen gebruiken

Gaat een verkoudheid of griep gepaard met een dikke, kleverige afscheiding in de keel? Dan kan een slijmoplossend middel, oftewel expectorans (in het meervoud expectorantia) het slijm verdunnen, waardoor je het makkelijker ophoest. Natuurlijk is een slijmoplossend middel geen wonderdrankje. Soms helpt het, maar vaak helpt het ook niet. Meer water drinken is eigenlijk de beste oplossing. Hiermee reinig je je lichaam en wordt het slijm verdund.

Is hoesten gevaarlijk?

Het is normaal dat je zo nu en dan moet hoesten. Ook als je een paar dagen achter elkaar moet hoesten, is dit vaak niet erg en gaat het vanzelf over binnen twee tot drie weken. Opgehoest slijm kun je inslikken. Dit slijm gaat niet terug naar de luchtwegen, maar verlaat je lichaam via de ontlasting.

Wanneer de huisarts inschakelen?

In de meeste gevallen verdwijnt de hoest vanzelf. In sommige gevallen is het echter verstandig om de huisarts in te schakelen. Neem contact op met je huisarts als:

  • Je langer dan drie weken hoest
  • Je niet weet waarom je hoest
  • Je last hebt van droge hoest met weinig of geen slijm
  • Het hoesten je nachtrust, of die van je partner, verstoort
  • Je het benauwd hebt of een piepend geluid maakt bij het ademhalen
  • Je bloederig slijm ophoest
  • Je vermoeid en suf bent
  • Je pijn ervaart bij het ademhalen
  • Je langer dan drie dagen koorts hebt en of als je opnieuw koorts krijgt
  • Je 75 jaar of ouder bent
  • Je het steeds koud hebt
  • Je een verminderde weerstand hebt door een chronische ziekte of medicijngebruik

De arts onderzoekt wat de oorzaak is het van het hoesten. Dit kan bijvoorbeeld een aandoening zijn. Zo kan het dat je last hebt van opkomend maagzuur. Voor een droge hoest is vaak geen oorzaak te vinden.

Droge prikkelhoest verminderen

Als je last hebt van een droge prikkelhoest dan kan het hoesten worden onderdrukt met een geneesmiddel dat tot de hersenen doorwerkt. Het deel van je hersenen dat de hoestreflex beheerst wordt dan beïnvloed. Zo’n geneesmiddel wordt een antitussiva genoemd (van het Latijnse woord tussis voor hoest). Hiertoe behoren codeïne en het verwante hydrocodon. Deze geneesmiddelen mogen alleen op doktersvoorschrift worden gebruikt, omdat het verdovende middelen zijn.

Hard en langdurige hoesten verergert de klachten. Hierbij maakt het niet uit welke geneesmiddelen je gebruikt. Probeer dus zo weinig en zo zacht mogelijk te hoesten. Doe dit vooral wanneer je last hebt van een droge hoest zonder slijm. Een beetje drinken en rustig ademen kan soms al helpen een hoestbui te onderdrukken.

Houdt het hoesten ’s nachts aan? Slaap dan met een extra kussen. Zo verminder je slijmophoping achter in de keel. Ook voorkom je dan dat je last krijgt van terugkerend maagzuur.


Relevante artikelen
1 reacties
  1. heb al 2 weken last van droge kriebelhoest-ook nachts-neem al noscapine drank in -helpt nauwelijks , advies………

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips