Wat is voedselallergie?

Bij een voedselallergie reageert het lichamelijke afweersysteem direct op de blootstelling aan een voedingsmiddel. Het lichaam maakt dan speciale eiwitten aan, de IgE-antistoffen, die direct tegen het voedingsmiddel zijn gericht.

Als je een voedselallergie hebt dan maakt je afweersysteem dus een soort vergissing. Het ziet een onschadelijke voedingsstof aan voor een schadelijke stof. Je lichaam reageert hier direct op door antistoffen (histamine) aan te maken om de bewuste voedingsstoffen uit het lichaam weg te werken. Dit proces veroorzaakt een allergische reactie.

Voedselallergie of voedselintolerantie?

Veel mensen weten niet goed wat een voedselallergie is. Het wordt vaak verward met een voedselintolerantie. Dit is echter iets heel anders dan een voedselallergie. Bij een voedselintolerantie is het lichaam niet in staat om een voedingsmiddel te verteren, zoals melk of tarwe. Dit komt, omdat er dan een enzym in het spijsverteringsstelsel ontbreekt.

Hoe herken je een voedselallergie?

Een voedselallergie is te herkennen aan de volgende allergische klachten en verschijnselen:

Alarmerende verschijnselen

Soms kan er sprake zijn van alarmerende verschijnselen, als:

Hoe ernstig is een voedselallergie?

Voor de meeste mensen is een voedselallergie hinderlijk tot zeer onaangenaam. De reacties zijn bij ieder mens verschillend. De allergische reacties variëren van gesnotter en gehoest tot heftige buikkrampen, braken of zelfs een anafylactische shock. Een anafylactische shock is zeer ernstig. De reactie gaat meestal gepaard met een vernauwing van de luchtwegen, een dalende bloeddruk, een snellere hartslag, vaatverslapping en shock. Een anafylactische shock is levensbedreigend. Uit voorzorg dragen mensen met een hevige voedselallergie altijd een epipen met zich mee. Dit is een injectie met adrenaline die de reactie direct doet stoppen.

Heeft iemand in je omgeving een anafylactische shock? Schakel dan meteen medische hulp in voor een spoedbehandeling. Probeer ook te achterhalen of de persoon een epipen bij zich draagt. Als dit zo is, spuit de injectie dan in de bovenbeenspier, desnoods door de kleding heen.

Angst en bezorgdheid

Bijna niets is zo vervelend als een allergische reactie na het eten van voedsel. Eten is tenslotte een levensbehoefte. Vooral wanneer je een ernstige reactie hebt gehad, blijf je vaak angstig voor herhaling. Dit is ook de reden waarom er over een voedselallergie zoveel bezorgdheid bestaat.

Waar wordt een voedselallergie door veroorzaakt?

Veel voedselallergieën worden veroorzaakt bepaalde eiwitten in koemelk, eieren, pinda’s, tarwe of sojabonen. Andere voedingsmiddelen die vaak een reactie veroorzaken zijn bessen, bonen, mais en Arabische gom (verdikkingsmiddel). Verder is de kleurstof tartrazine ook bekend als een veroorzaker van allergische reactie. Van chocolade werd ook lange tijd gedacht dat het bij kinderen een reactie veroorzaakte, maar deze stof blijkt zelden een veroorzaker te zijn.

Verschillende voedselallergieën

Er wordt onderscheid gemaakt in onder andere de volgende voedselallergieën:

  • Kippeneiallergie
  • Koemelkallergie
  • Tarweallergie
  • Glutenallergie (coeliakie)
  • Appelallergie
  • Notenallergie
  • Allergie voor vis
  • Allergie voor schaal- en schelpdieren, zoals garnaal
  • Soja-allergie

Meestal heeft een persoon een voedselallergie, zoals een noten-, gluten- of koemelkallergie, al als hij of zij wordt geboren. Soms blijft iemand deze allergie zijn of haar hele leven houden. Het kan ook zijn dat iemand er overheen groeit. Bij kinderen komt het regelmatig voor dat ze er overheen groeien na de leeftijd van zes jaar.

Veel voorkomende voedselallergieën

Voedselallergieën kunnen dus door heel wat voedingsproducten ontstaan. Wel is gebleken dat Nederlanders klachten ervaren tegen een bepaalde groep voedingsmiddelen:

  • Volwassenen: Bij volwassen komen meestal allergieën voor tegen noten (hazelnoten), tarwe, vis, schaal- en schelpdieren), tomaat en roosfruit (kersen, perzik, appel, enz.)
  • Kinderen: Kinderen hebben voornamelijk last van allergieën tegen koemelk, soja, pinda en kippenei.

Hoe wordt voedselallergie opgespoord?

Bij een voedselallergie geeft een voedingsmiddel meestal onmiddellijk een reactie. Als je bijvoorbeeld iets eet waar je allergisch voor bent, ontstaat er binnen een paar minuten een reactie. Zo kan het zijn dat je lippen en tong zwellen of dat je huiduitslag krijgt. De oorzaak van de allergie is dan gemakkelijk vast te stellen. Soms kan het voorkomen dat het langer duurt voordat er een allergische reactie optreedt, maar dit is ongewoon.

Eliminatiedieet volgen

Vermoed je dat je een voedselallergie hebt? Dan kun je een eliminatiedieet samenstellen. Verwijder een of twee weken alle verdachte voedingsmiddelen uit je voeding. Voeg ze daarna geleidelijk één voor één aan het dieet toe. Je ontdekt dan vrij snel welke voeding een reactie veroorzaakt.

Een methode als het eliminatiedieet is niet waterdicht. Vaak spelen psychische factoren ook nog een rol bij het optreden van een reactie. Als je denkt dat je voor een bepaald voedingsmiddel allergisch bent dan kan je lichaam je voor de gek houden. Je kunt dan een reactie op gang brengen die lijkt op een allergische reactie, maar dit niet is.

Allergietest uitvoeren

Om echt zeker te weten of je een voedselallergie hebt, kan je dokter een allergietest uitvoeren. Dit kan op vier manieren:
Een huidpriktest: er worden druppels met bepaalde allergenen op je huid gelegd. Daarna wordt er in de huid geprikt. Na een kwartier wordt er op de huid gekeken welke allergenen een allergische reactie hebben veroorzaakt.

  • Bloedtest: hierbij wordt het bloed onderzocht op een voedselallergie. Deze test geeft alleen aan of er antistoffen in je bloed aanwezig zijn. Om deze reden is een bloedtest niet volledig betrouwbaar en wordt deze in combinatie met andere testen uitgevoerd.
  • Prik-Pik test: er wordt eerst in een vers product geprikt waar stoffen inzitten waar je misschien allergisch voor bent. Vervolgens wordt er met dezelfde prikker op je huid geprikt. Na een kwartier kan de arts kijken of er een allergische reactie op de huid is te zien.
  • Dubbelblind placebo gecontroleerd onderzoek: dit is een zeer betrouwbare test om een voedselallergie vast te stellen. Hierbij krijg je een aantal testvoedingen. Zowel jij als je arts weten niet welke allergenen er in de testvoedingen zitten. Na de test wordt er gecontroleerd hoe je op de testvoedingen reageerde. Zo kan er worden onderzocht voor welk voedingsmiddel je allergisch bent.

Verder kan de arts je vragen om een gedetailleerd dagboek bij te houden van alles wat je gedurende een periode van een aantal weken eet. De arts zal dan ook huidtesten verrichten om de oorzaak op te sporen. Een positieve huidtest is niet altijd betrouwbaar bij voedselallergie. Een huidreactie kan namelijk positief zijn voor een bepaalde stof, terwijl je hier geen allergische reactie van krijgt als je deze stof eet.

Een negatieve uitslag is meestal wel betrouwbaar. Een speciale manier om een reactie uit te lokken is een dubbelblind placebo gecontroleerd onderzoek.

Hoe wordt een voedselallergie behandeld?

Voor een voedselallergie bestaat er maar één goede behandeling en dat is het vermijden van het voedingsbestanddeel dat de allergie veroorzaakt. Voor de meeste mensen met een allergie is het vermijden van het betreffende voedingsmiddel geen probleem.

Als het echter om een voedingsmiddel gaat dat tot de dagelijkse voeding behoort, zoals tarwe of gluten, is het een stuk lastiger. Iemand moet zich dan aan een beperkt, streng dieet houden. Het volgen van een streng dieet heeft ook weer gevolgen voor dagelijkse bezigheden, zoals sociale bezigheden. Zo wordt het lastiger om ergens uit eten te gaan.

Dieet samenstellen

Een voedselallergie is dus het beste te behandelen met een dieet waarin de voedingsstof waar je allergisch voor bent, niet is opgenomen. Je dieet kan samengesteld worden in samenspraak met een arts en een diëtist. Het kan zijn dat je in de loop der jaren minder allergisch wordt of juist weer andere allergieën krijgt. Je dieet kan hierop worden aangepast.

Pas op voor kruisbestuiving

Behalve een dieet zal je ook voorzichtig om moeten gaan met het voedingsmiddel waar je allergisch voor bent. Een zogenaamde kruisbestuiving treedt snel op. Je kunt bijvoorbeeld je voeding ‘besmetten’ door te knoeien, spatten of door gezamenlijk bestek te gebruiken.

Soms kan een arts antihistaminica voorschrijven. Deze gaat de allergie tegen. Verder kan een speciale crème verlichting geven bij jeuk, blaasjes of roodheid.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips