Samengetrokken spiervezels

De spieren verrichten hun werk door zich samen te trekken en te ontspannen. Tijdens het samentrekken worden ze korter en brengen de beenderen waaraan ze verbonden zijn, dichter bij elkaar. Een spierbeweging is dus altijd een trekkende beweging. Deze trekkende beweging wordt uitgevoerd door de vezels en fibrillen (kleine vezels) van de spier. Alle skeletspieren bestaan uit kleine vezels. Deze vezels zijn cilindrisch van vorm en enige centimeters lang. Ze worden in secties verdeeld door regelmatig geplaatste vezelbanden.

Vezels bestaan uit cilindrisch gevormde onderdeeltjes die fibrillen genoemd worden. Dit zijn de structuren die zich feitelijk samentrekken. Spiervezels kunnen zich bij het samentrekken dertig tot veertig procent verkorten. Fibrillen bestaan uit twee soorten proteïne: actine en myosine. Deze hebben de vorm van lange filamenten (draadvormige structuren). De filamenten van myosine zijn dikker dan de filamenten van actine. De filamenten grijpen in elkaar en kunnen over elkaar heen glijden, waardoor de spier korter wordt. Als de spier gestrekt is, worden de filamenten uit elkaar getrokken. Bij samentrekking worden ze korter door over elkaar te schuiven. Tijdens de samentrekking worden kruiselingse verbindingen gemaakt tussen de actine en myosinefilamenten. Door deze verbindingen te maken en te verbreken bewegen de filamenten naar elkaar toe en wordt de gehele spier korter. Dit proces gaat zeer snel.

De hartspieren lijken op de skeletspieren. Ze bevatten vezelbanden en trekken zich waarschijnlijk op dezelfde manier samen als de skeletspieren. Glad spierweefsel heeft geen vezelbanden en bestaat uit kleine cellen in de vorm van een spoel die in het geheel geen filamenten bevatten. Onderzoekers weten nog niet hoe glad spierweefsel zich samentrekt.