Verwachtingen

Wanneer we ons bepaalde gebeurtenissen voor de geest halen, proberen we ons voor te stellen hoe deze zullen verlopen. In het algemeen houden we daarbij rekening met verschillende mogelijkheden en zijn we ons ervan bewust dat alles anders kan uitpakken dan we verwachten.

Het is echter ook mogelijk dat een toekomstige gebeurtenis gaat verlopen zoals we gedacht hadden en tot het resultaat leidt dat we van te voren hadden bedacht. In zo’n geval ontstaat geleidelijk een verwachtingsvolle houding.

Deze houding is gebaseerd op onze kennis van reeds doorgemaakte reacties en gedragswijzen en draagt ertoe bij dat we ons beter kunnen voorbereiden op wat er komen gaat. Aan onszelf gestelde verwachtingen Vaak stelt men (soms onbewuste) eisen aan zichzelf. Men is vast van plan in een bepaalde situatie op een bepaalde manier te reageren.

Een voorbeeld daarvan is een sollicitatiegesprek. Van te voren heeft men al heel concrete, duidelijke ideeën over hoe de situatie tijdens het gesprek eruit zal zien. Er wordt gewikt en gewogen welke kleren het meest geschikt zijn, men maakt zich een voorstelling van de omgeving, bedenkt vragen die het hoofd personeelszaken zal stellen en zoekt naar de juiste antwoorden. De verwachtingsvolle houding ten opzichte van zichzelf is dan: geconcentreerd zijn en een zakelijke en zelfbewuste indruk maken.

Verwachtingen

Een verwachtingsvolle houding kan als een belasting werken

Wanneer we deze eis te hoog opschroeven, dan kan het een belasting worden. We kunnen onszelf onder zo’n sterke prestatiedwang zetten, dat het gevaar ontstaat niet meer aan onze eigen eis te kunnen voldoen. Dergelijke frustrerende ervaringen hebben op langere termijn een negatieve invloed op ons zelfbewustzijn. Maar het zou ook weer verkeerd zijn om te weinig van zichzelf te verwachten uit louter faalangst.

Wanneer verwachtingen werkelijkheid worden

Verondersteld wordt dat verwachtingen, alleen al doordat iemand er vast in gelooft, in vervulling kunnen gaan. Men spreekt in dat geval van een ‘self fulfilling prophecy’, een voorspelling die, omdat men er helemaal in gelooft, uitkomt. Bijgeloof is daar een voorbeeld van. Wie erin gelooft dat een zwarte kat ongeluk brengt, zal niet verbaasd zijn een negatief bericht te krijgen op de dag dat een dergelijk dier zijn weg kruiste. ‘Ik wist toch zeker, dat er iets mis zou gaan’, luidt dan misschien het commentaar.

Maar ook mensen die niet bijgelovig zijn, kennen self fulfilling prophecy. Ze falen omdat ze denken dat ze altijd falen, ze hebben pech omdat ze ‘weten’ dat ze een pechvogel zijn. Self fulfilling prophecy kan ook positief uitwerken. Wie in zichzelf en zijn kwaliteiten gelooft, kan alleen daardoor al succes hebben.

Verwachtingsvolle houding ten opzichte van anderen

In alle menselijke relaties, in het bijzonder binnen het huwelijk, zijn verwachtingen ten aanzien van de ander soms erg hoog gespannen. Met name wanneer de verwachtingsvolle houding onuitgesproken blijft, geeft dit vaak aanleiding tot conflicten. De getrouwde vrouw die van haar man meer ondersteuning bij het huishouden verwacht, of de man die van de kant van zijn vrouw meer begrip voor zijn hobby’s verwacht, zullen telkens opnieuw teleurgesteld worden, wanneer ze niet leren om hun verwachtingen onder woorden te brengen.
Sterke verwachtingen kunnen veel kapot maken

Uitgesproken en onuitgesproken verwachtingen kunnen mensen stevig onder druk zetten. De reacties daarop kunnen heel verschillend zijn. Of men probeert aan de verwachte prestaties en het verwachte gedrag te beantwoorden, of men probeert zich aan de verwachting te onttrekken of men verzet zich openlijk tegen de gestelde eisen. De wisselwerking tussen verwachtingen en de reacties daarop zijn heel duidelijk te zien bij schoolkinderen, die door hun ouders ‘gedwongen’ worden goede prestaties te halen. Deze kinderen mislukken juist door de verwachtingen die de ouders aan hen stellen.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips