Glomerulonephritis

Beide nieren beschikken over honderdduizenden kleine onderdeeltjes, de glomeruli, waar de feitelijke processen van de uitscheiding plaats vinden. Ze werken als microscopisch kleine filters, die doelgericht afzonderlijke moleculen van zouten of schadelijke stoffen samen met water uit de bloedbaan halen.

Deze glomeruli kunnen ontsteken. Meestal is dit een late complicatie van een andere ziekte, maar soms treedt deze ontsteking ook spontaan op. Omdat iedere glomerulus in feite een soort ‘nier in het klein’ is, spreekt men van een nierontsteking of in medische vaktaal een glomerulonephritis

Wat is de oorzaak van glomerulonephritis?

Wanneer de ontsteking een late complicatie is, dan is meestal een bacteriële infectie met streptococcen de oorzaak. Daaronder vallen bijvoorbeeld ontstekingen van de amandelen, roodvonk en soms ook cariës.

Door de ‘afvalstoffen’, die de ziekte achterlaat, ontstaat er na één tot drie weken een ontsteking. Cellen van het immuunsysteem die het gif uit de streptococcen aan zich hebben gebonden en dit gif in eerste instantie onschadelijk hebben gemaakt, tasten de bloedvaten van de nieren aan en wekken een ontsteking op.

Door deze vorm van de ziekte worden meestal kinderen van 3 tot 16 jaar getroffen, maar ook volwassenen.

Hoe wordt glomerulonephritis behandeld?

Bij glomerulonephritis is tevens de uitscheiding van de nieren gestoord. Daardoor hoopt zich in het lichaam zout op, dat weer leidt tot verhoging van de bloeddruk. Daarom moeten de patiënten zich tijdens de ziekte aan een zoutarm dieet houden.

Soms moet de voeding ook arm aan eiwitten zijn, omdat de nieren eiwitcomplexen uitscheiden die verstoppingen kunnen veroorzaken in de nierkanaaltjes.

Antibiotica

In de acute fase mag slechts zoveel gedronken worden als de nieren met hun verminderd vermogen tot uitscheiden kwijt kunnen raken.

Normaal gesproken is ook bedrust aangewezen om een ongestoorde genezing niet in gevaar te brengen. In ernstige gevallen kan het een aantal weken duren. Voorop staat echter een behandeling met penicilline of een ander antibioticum. Deze medicijnen worden meestal ook preventief gegeven, wanneer de nieren nog niet door bacteriën zijn aangetast.

Wanneer moet men de huisarts raadplegen?

Glomerulonephritis is een ernstige ziekte met mogelijk gevaarlijke gevolgen. Het kan zelfs leiden tot nierfalen. Daarom moet men bij de geringste verdenking meteen een arts consulteren.

Er kan sprake zijn van glomerulonephritis wanneer men zich slap en zwak voelt, wanneer in het gezicht eerst de oogleden en later ook de wangen opgezet en gezwollen zijn, men weinig plast en de urine troebel is en een donkere kleur heeft.

Soms treden ook hoofdpijn en koorts op, af en toe pijn in de nierstreek, misselijkheid en braken, gezichtsstoornissen en in ernstige gevallen zelfs krampaanvallen. Dan moet u zo spoedig mogelijk medische hulp zoeken. Aan de hand van de beschreven symptomen zal de arts de waarschijnlijkheidsdiagnose ‘glomerulonephritis’ stellen. De diagnose is pas zeker na onderzoek van de urine en het bloed, het meten van de lichaamstemperatuur en de bloeddruk.