Hersenvliesontsteking

‘Meninges’ is de Latijnse naam voor de vliezen die de hersenen en het ruggenmerg bekleden en beschermen. Tussen het binnenste en buitenste hersenvlies bevindt zich een smalle ruimte waarin een vloeistof circuleert. In deze vloeistof kunnen eventuele verwekkers van hersenvliesontsteking zich snel verspreiden en daardoor alle delen van de hersenvliezen aantasten.

Deze gevaarlijke ziekte kan zowel door bacteriën als door virussen en schimmels worden veroorzaakt. De verwekkers komen binnen via de bloedbaan of vanuit een plaatselijke ontsteking die zich uitbreidt, bijvoorbeeld een middenoorontsteking. Daardoor treedt er een ontsteking op van het hersenvlies, dat opzwelt. Er wordt dan meer vloeistof geproduceerd. Omdat het harde schedelbot niet meegeeft ontstaat er een verhoogde druk op de hersenen en hersenvliezen. Als gevolg daarvan treedt er hevige pijn op bij het bewegen van de wervelkolom. Bovendien neemt de druk door deze bewegingen nog extra toe, met name wanneer de kin op de borst wordt gedrukt.

Hersenvliesontsteking is zo gevaarlijk omdat het zich in de buurt van de hersenen afspeelt. Wanneer de ontsteking zich naar de hersenen uitbreidt, komen levensbelangrijke functies als ademhaling en bloeddruk in gevaar. Dat kan binnen enkele uren de dood tot gevolg hebben.

Hoe wordt een hersenvliesontsteking behandeld?

Evenals bij andere infectieziekten moet men proberen het lichaam in de strijd tegen de verwekker te helpen. Eerst moet achterhaald worden wat de verwekker is, en daarna moet een medicamenteuze behandeling worden ingesteld die gericht is tegen deze verwekker.

Wat kan men er zelf aan doen?

Omdat de prognose bij hersenvliesontsteking voor een belangrijk deel afhangt van een vroeg begin van de behandeling, moet men bij onverklaarbare hoofdpijn, braken of plotseling optredende hoge koorts altijd proberen of men de kin op de borst kan drukken.

Wanneer moet men de huisarts raadplegen?

Heel soms treedt hersenvliesontsteking op als complicatie van infectieziekten als mazelen of bof. Daarom is het, met name bij kinderen, van belang om in het verloop van een dergelijke infectieziekte, wanneer er sterke hoofdpijn ontstaat die gepaard gaat met overgevoeligheid voor licht en nekstijfheid, niet lang te aarzelen en onmiddellijk de huisarts te waarschuwen. Onderzoek alvast zelf of het kind de kin op de borst kan drukken!

hersenvliesontsteking

Wat doet de dokter?

Wanneer de arts op grond van zijn eenvoudige onderzoekmethoden ter plaatse,
meent dat het meningitis kan zijn, dan zal hij de patiënt meteen met een ambulance naar het ziekenhuis laten brengen. Daar zal vervolgens een ruggenprik (lumbale punctie) worden gedaan, waarbij een kleine hoeveelheid van de vloeistof tussen de hersen- en ruggenmerg-vliezen wordt afgenomen. Het onderzoek zal uitwijzen of er een virus of een bacterie in het geding is.

Meestal kan dan tevens de soort verwekker worden vastgesteld. Op grond daarvan wordt het mogelijk om het juiste medicament te kiezen. Een virale meningitis wordt met zogenaamde virostatica, een bacteriële meningitis met een of meerdere antibiotica bestreden. Daarnaast is het soms noodzakelijk om ondersteunende maatregelen te treffen zoals een infuusbehandeling wanneer de patiënt uitdroogt door zweten en/of onvoldoende drinken. Soms moet de patiënt een tijdlang op een intensivecare afdeling worden bewaakt.

BELANGRIJK:
Juist bij virusinfecties zoals mazelen en bof is het moeilijk om de hoofdpijn die dan vaak optreedt, te onderscheiden van de hoofdpijn die op meningitis wijst. Wanneer oudere kinderen of volwassenen slechts met heel veel pijn de kin naar de borst kunnen brengen, wat een kenmerk is van nekstijfheid, dan is dat een aanwijzing voor meningitis.

Ziekteverloop
Ofschoon hersenvliesontsteking veroorzaakt kan worden door een groot aantal verschillende verwekkers, is er bijna altijd sprake van een ernstig ziektebeeld. Zowel virussen als bacteriën kunnen ernstige vormen van hersenvliesontsteking geven die, wanneer er geen behandeling wordt ingesteld, in korte tijd tot de dood kunnen leiden. Met name bacteriële hersenvliesontsteking kan uitval van hersenfuncties of levenslange epilepsie tot gevolg hebben. Deze late gevolgen treden bij een virale hersenvliesontsteking maar zelden op.

Is een hersenvliesontsteking gevaarlijk?

Hersenvliesontsteking is zelfs heel gevaarlijk. Ze kan namelijk in korte tijd de dood tot gevolg hebben of blijvende hersenbeschadiging veroorzaken, wanneer er geen behandeling wordt ingesteld.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips