Hersenfuncties

De belangrijkste taak van het zenuwstelsel als informatieverwerkend systeem is ontvangen, verwerken en afgeven van prikkels. De registratie van prikkels gebeurt via de zintuigen, de verwerking voornamelijk door hersenen en ruggenmerg, terwijl zij weer aan de buitenwereld worden afgegeven doordat spieren samentrekken en klieren bepaalde stoffen afscheiden. Het zenuwstelsel is in staat tot genereren of opwekken van prikkels zonder een directe activering vanuit de buitenwereld. Van deze, ongetwijfeld ingewikkelde processen is nog weinig bekend. Doordat het individu kan reageren op prikkels is hij in staat zich voortdurend aan veranderde omstandigheden aan te passen.

Daarbij onderscheidt men een aantal psychische functies, die niet alleen bij de mens, maar ook bij de meeste dieren voorkomen. Onder deze functies rangschikt men: bewustzijn, herinnering, denken, voelen en willen. Menselijk gedrag is een samenspel van alle onderscheiden functies. Er is weinig bekend over de wijze waarop de functies samenwerken, evenmin of alle onderscheiden functies zinvolle aspecten van de menselijke persoonlijkheid zijn en of misschien nog meer functies werkzaam zijn. Vaststaat dat zintuigen en zenuwstelsel de plaats zijn waar deze functies zich afspelen.

Bewustzijn is een moeilijk te definiëren begrip. Er zijn niveaus van bewustzijn te onderscheiden : het kan helemaal niet of op een laag niveau functioneren. Het niveau van bewustzijn hangt af van de mate van stimulering uit de omgeving. Weinig prikkels kunnen een verlaging van het bewustzijnsniveau veroorzaken en veel een verhoging. Herinnering is een functie die de mens in staat stelt prikkels die kort of lang geleden in het geheugen zijn vastgelegd terug te halen. Het geheugen stelt de mens in staat de door waarneming binnengekomen informatie lange tijd vast te houden. Van alle prikkels die het centrale zenuwstelsel in eerste instantie opneemt, wordt een deel permanent in het geheugen opgeborgen.

Denken bestaat uit een voortdurende stroom van opeenvolgende gedachten die enerzijds worden opgeroepen door prikkels van buitenaf, namelijk vanuit het geheugen. Denken kan m bepaalde situaties heel gericht zijn, zoals bij het oplossen van een probleem. Wat precies het denken richt, is niet bekend. Voelen is aan de ene kant eenvoudige waarneming van onder andere tastprikkels en aan de andere kant het begrip gevoelens of emoties.