Ferriprieve anemie

Ferriprieve anemie is bloedarmoede als gevolg van ijzertekort ontstaat als de normale ijzervoorraad in het lichaam zodanig uitgeput raakt dat het beenmerg niet voldoende hemoglobine kan aanmaken. Hemoglobine is het ijzerhoudende eiwit in de rode bloedcellen, dat zorgt voor het transport van zuurstof in het bloed. Ijzertekort is de meest voorkomende oorzaak van bloedarmoede, zelden ernstig en meestal gemakkelijk te behandelen.

In minder ernstige chronische gevallen zijn er zelfs meestal nauwelijks of geen symptomen en ze worden over het algemeen pas ontdekt bij het maken van een complete bloedtelling (CBC). Natuurlijk veroorzaakt een ernstige vorm van bloedarmoede geleidelijk aan duidelijk merkbare vermoeidheid en andere symptomen.

Oorzaken van ferriprieve anemie

• De meest voorkomende oorzaak van ferriprieve anemie door ijzertekort is geleidelijk en langdurig bloedverlies. Vrouwen die menstrueren hebben dan ook grote kans op bloedarmoede. Bij mannen is de oorzaak van ijzertekort meestal bloedverlies in het maag-darmkanaal, als gevolg van maagzweren, diverticulitis en maag- of darmkanker. Soms bloeden aambeien zo erg dat er bloedarmoede ontstaat.

• Langdurig gebruik van aspirine (om een hartaanval te voorkomen) of niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID s), zoals ibuprofen en naproxen tegen pijn, kunnen het maagslijmvlies irriteren en bloeding veroorzaken, met als gevolg bloedarmoede.

• Een ongewone oorzaak van ijzergebrek is slechte voeding, waarin vooral ijzerrijke voedingsmiddelen als schelp- en schaaldieren, vis, lever, vlees, gevogelte, bonen, bladgroenten, aardappelen en rijst ontbreken.

• Slechte opname van ijzer kan het gevolg zijn van het operatief verwijderen van de maag of van ingewandsstoornissen met chronische diarree.

Ferriprieve anemie symptomen

• Vermoeidheid en slapte.
• Bleekheid (vooral tandvlees, oogleden en nagel-bedden).
• Hartkloppingen, versnelde hartslag, kortademigheid bij inspanning.
• Prikkelbaarheid, concentratiestoornissen.
• Gladde pijnlijke tong of kloof] es in de mondhoeken.
• Broze nagels.
• Zwarte, teerachtige (soms bloederige) stoelgang, als de bloedarmoede wordt veroorzaakt door bloedverlies in het maag-darmkanaal.
• Abnormale neiging tot het eten van klei, vuil of ijs (pica).

Preventie bij ferriprieve anemie

Goed uitgebalanceerde, verstandige voeding.

* Zwangere en menstruerende vrouwen moeten hun huisarts raadplegen over het gebruik van ijzer-tabletten.

• Bij regelmatig gebruik van aspirine of niet-steroïde ontstekingsremmers, kan men deze het best bij de maaltijd of samen met een maagzuurbindend middel innemen (liefst een middel dat magnesium en aluminiumhydroxide bevat).

(Zelf)behandeling bij ferriprieve anemie

• Allereerst moet de onderliggende oorzaak van het ijzertekort worden vastgesteld; de behandeling is afhankelijk van de diagnose. Bloedarmoede kan men niet zelf behandelen.

• Als de oorzaak slechte voeding is, moet het dieet worden aangepast. Schelp- en schaaldieren, vis, lever, vlees, gevogelte, bonen, bladgroenten, aardappelen en rijst bevatten veel ijzer.

• Soms is gebruik van ijzertabletten nodig, maar alleen op voorschrift van de dokter.Teveel ijzertabletten kan ophoping van ijzer veroorzaken met als gevolg ernstige aandoeningen, zoals beschadiging van de lever, artritis, een zeldzame vorm van diabetes en hartfalen.

Bij bloedverlies door bijvoorbeeld dikke-darmkanker, kan het gebruik van ijzersupplementen de klachten maskeren en tijdige diagnose verhinderen.

• Als ijzersupplementen worden voorgeschreven, moet men wel de hele voorgeschreven kuur afmaken, ook al voelt men zich weer gezond. Als de bloedarmoede over is, moet het lichaam de voorraad ijzer aanvullen, en dat kan wel drie maanden of meer duren.

• De opname van ijzer wordt bevorderd door ascorbinezuur (vitamine C) en geremd door melk en maag-zuurbindende middelen.

• Heel zelden en slechts in zeer ernstige gevallen wordt bloedarmoede behandeld met een transfusie van rode bloedcellen.

Moet ik met ferriprieve anemie naar de dokter?

Ga naar de dokter met verschijnselen die op bloedarmoede wijzen. Soms is ferriprieve anemie door ijzertekort een teken dat er een ernstiger, onderliggende ziekte bestaat, zoals een maagzweer of dikke-darmkanker. Dan zijn onderzoeken nodig om de mogelijke diagnose te bevestigen of uit te sluiten. Vrouwen die zwanger zijn of sterk menstrueren moeten met hun arts overleggen of ze ijzersupplementen nodig hebben.

Strenge vegetariërs en mensen die vermageringsdiëten doen moeten een arts of diëtist raadplegen over aanvullend gebruik van ijzer en andere voedingsstoffen.