Vaginakanker

Vaginakanker, de woekering van kwaadaardige cellen in de vagina, is zeldzaam, vormt 2 procent van alle gynaecologische kankersoorten en komt meestal voor bij vrouwen boven 50 jaar. Sommige vormen komen voor bij jongere vrouwen in de adolescentie en een zeer zeldzame vorm bij kinderen onder 5 jaar. Vaginakanker is goed te behandelen en vaak te genezen; de prognose is het gunstigst bij vroegtijdige ontdekking en behandeling.

Symptomen

• Vaginale bloeding tussen twee menstruaties in of na de menopauze.
• Harde, verheven zweer of zwelling in de vagina.
• Pijn of jeuk in de vagina. Pijn wordt erger bij urineren en geslachtsverkeer.

Oorzaken

• De oorzaak is meestal onbekend.
• Doorgemaakte bestralingsbehandeling van het bekkengebied verhoogt het risico.
• Vrouwen die een hysterectomie hebben ondergaan hebben een verhoogd risico.
• Niet behandelde genitale wratten worden in verband gebracht met vaginakanker.
• Dochters van vrouwen die tijdens de zwangerschap het hormoon DES gebruikten, hebben een verhoogd risico.

Preventie:

De aandoening is niet te voorkomen, maar regelmatig bekkenonderzoek en een vagina uitstrijkje, bevorderen vroegtijdige ontdekking en behandeling van mogelijke afwijkingen. Dochters van vrouwen die tijdens de zwangerschap DES hebben gebruikt moeten minstens eenmaal per jaar een uitstrijkje van vagina en baarmoederhals laten maken.

Behandeling

• In een zeer vroeg stadium kan een crème met het chemotherapeutisch middel fluorouracil in de vagina worden toegepast gedurende 5 tot 10 dagen.

• Een enkele tumor die niet uitgezaaid is, kan met laserchirurgie worden verwijderd.

• Interne of externe bestraling kan in combinatie met of in plaats van operatief verwijderen, worden gedaan om de kankercellen te doden. Bij interne bestraling worden steeds gedurende 48 tot 72 uur radio actieve korrels vlakbij de tumor geïmplanteerd.

• Bij conventionele operatieve verwijdering wordt het kankerweefsel en aangrenzend weefsel verwijderd. Als een groot deel van de vagina wordt weggenomen, kan deze via huidtransplantatie en plastische chirurgie worden gereconstrueerd. In ernstige gevallen kan worden aangeraden een hysterectomie te doen, waarbij baarmoeder en cervix worden weggenomen. Soms moeten zowel de hele baarmoeder, als het bovenste deel van de vagina en de eierstokken, eileiders en lymfklieren worden verwijderd (radicale hysterectomie).