Eikenprocessierups

Jaarlijks is dit diertje wel even in het nieuws: de eikenprocessierups. De brandharen van deze rups zorgen bij veel mensen elk jaar weer voor gezondheidsklachten. In de periode mei tot en met augustus kan de eikenprocessierups overlast veroorzaken, doordat de brandharen van de rups in de lucht terechtkomen. Dat gebeurt met name in de maanden mei en juni, maar ook later in de zomer kan het voorkomen dat de rups zijn brandharen verliest.

Brandharen

Elke volgroeide rups beschikt over honderdduizenden brandharen, die bij gevaar kunnen worden afgeschoten. Daarnaast worden de brandharen ook door het minste of geringste zuchtje wind meegenomen. De haren zijn pijlvormig en hebben weerhaakjes, waardoor ze erg gemakkelijk in de huid doordringen.

Als mensen in contact komen met de brandharen van de eikenprocessierups, dan kan dat leiden tot huiduitslag (bultjes of blaasjes op de huid), jeuk, het optreden van zwellingen en het krijgen van rode ogen. Bij inademing van de brandharen kan ook de keel of neus geïrriteerd of zelfs ontstoken raken. In hoeverre iemand gevoelig is voor de brandharen, verschilt van persoon tot persoon. Als iemand erg gevoelig is voor de brandharen, dan kan contact ook leiden tot braken, koorts en duizeligheid.

Wanneer is het opletten geblazen?

De eitjes van de larven van de eikenprocessierups komen meestal begin mei uit. In de loop van de maand mei en in juni groeien de rupsen uit tot volwassen dieren, waarbij ze ook hun brand- of netelharen krijgen. Dit is het moment dat de eikenprocessierups overlast veroorzaakt. Op de stammen van eikenbomen zijn de rupsen soms in overvloed aanwezig, wat bij voorbijkomende voetgangers en fietsers kan leiden tot gezondheidsklachten. De klachten dienen zich na contact met de brandharen al snel aan. Soms heeft u direct last van een geïrriteerde huid of jeuk, soms duurt het enkele uren voordat de klachten optreden.

Wat te doen bij gezondheidsklachten?

Heeft u te maken met gezondheidsklachten als gevolg van de eikenprocessierups, dan is het fijn om te weten dat deze klachten meestal vanzelf weer overgaan. Dit gebeurt meestal binnen enkele dagen. Het is wel belangrijk om ervoor te zorgen dat de brandharen niet verder over het lichaam worden verspreid. Spoel de huid en ogen goed met lauwwarm water, zodat de haren worden verwijderd. Ook het strippen van de huid, bijvoorbeeld met plakband, kan een goede oplossing zijn. Het kan zijn dat u erg gevoelig of zelfs allergisch bent voor de brandharen van de eikenprocessierups. Raadpleeg in dat geval snel een huisarts, zodat u de juiste medicatie krijgt voorgeschreven.

Brandharen kunnen zich ook in uw kleding nestelen. Het is niet gemakkelijk om deze haren daaruit te verwijderen. Was de kleding daarvoor grondig en op een zo hoog mogelijke temperatuur (minstens 60 graden).

Voorkomen is beter dan genezen

Het beste is natuurlijk om niet in contact te komen met de brandharen van de rups. Bent u in een (natuur)gebied waarin eikenprocessierupsen aanwezig zijn, fiets of wandel dan niet of zo min mogelijk in de buurt van eikenbomen. Is dat onvermijdelijk, bedek dan de blote huid zoveel mogelijk. Ga niet op de grond zitten. Heeft u in de eigen omgeving te maken met de eikenprocessierups, bijvoorbeeld in uw tuin? Schakel dan een professioneel bedrijf in, en ga niet zelf aan de slag!