Cannabis als medicijn: top of flop?

In de wereld van de alternatieve gezondheidszorg, wordt aan diverse producten die cannabis bevatten een medische werking toegeschreven. Met name producenten hiervan beweren dat de natuurlijk bestanddelen van de hennepplant, zoals cannabidiol, een gunstige werking zouden hebben op onze gezondheid. Hoe zit het nu echt met cannabis als medicijn? Gaat het hier om een fabeltje dat zoveel mogelijk in stand wordt gehouden door de producenten, of heeft de hennepplant wel degelijk een heilzame werking?

Werkzame stoffen

Allereerst is het belangrijk dat de producenten van hennepproducten benadrukken dat de werkzame stof cannabidiol (CBD) zou zijn. Deze stof zou onze cannabinoïde systemen beïnvloeden. Die systemen zijn op hun beurt weer gerelateerd aan diverse essentiële lichaamsfuncties. De plantaardige stoffen hebben geen psychoactieve werking, dat wordt immers veroorzaakt door de aanwezigheid van THC. Medische hennep- of cannabisproducten bevatten geen of slechts heel weinig THC.

De nadruk wordt bij CBD-producten gelegd op de medische werking ervan, alhoewel medische claims eigenlijk niet worden gedaan. Daarvoor zouden de gezondheidseffecten nog onvoldoende zijn onderzocht. Aan cannabis wordt veelal een brede rol toegedicht op het gebied van gezondheid. Zo zou het onder meer een heilzame en ondersteunende werking hebben bij chronische pijn of klachten door een ziekte als Multiple Sclerose (MS). Ook ter ondersteuning van bijvoorbeeld chemotherapie zouden deze producten ondersteunend werken.

Onderzoek wijst uit

Medische claims over de precieze werking van deze producten kunnen niet worden gedaan, simpelweg omdat voldoende bewijslast op grote schaal ontbreekt. Er zijn wel resultaten van kleinere onderzoeken die lijken te wijzen op gunstige effecten. Onderzoek dat op veel data is berust, zorgt maar voor een zeer magere bewijslast. Recent onderzoek door de Universiteit van Maastricht leidde tot meer twijfel dan bevestiging. Zo zouden medische cannabisproducten maar een matig gunstig effect te hebben op chronische pijn en spasmen als gevolg van MS. De invloed van de producten op de bestrijding van misselijkheid als gevolg van chemotherapie, werd zwak bevonden. Vergelijkbare resultaten werden gevonden bij onder meer gewichtstoename door HIV, slaapstoornissen en Gilles de la Tourette.

Op angststoornissen, psychoses en depressies zouden medische cannabisproducten geen invloed hebben volgens de producenten, maar deze beweringen blijken gestoeld te zijn op een zeer zwakke bewijslast. Het onderzoek van de Universiteit Maastricht toonde aan dat het gebruik van medische cannabis leidt tot een verhoogd risico op bijwerkingen, zoals duizeligheid, misselijkheid, moe- en slaperigheid, evenwichtsstoornissen en hallucinaties.

Conclusie

De medische werking van cannabisproducten is nog altijd niet aangetoond. De bijwerkingen op korte termijn zijn dat wel. In die zin wordt afgeraden om cannabisproducten als medicijn in te zetten. Toch is het bij een aantal mensen een populair zelfzorgmiddel. Dat zou kunnen komen door de ontspannende werking ervan. Voorlopig zullen de cannabismedicijnen echter nog behoren tot de categorie ‘alternatieve geneesmiddelen’, waarvan de werking door de wetenschappelijke medische wereld sterk in twijfel wordt getrokken.