Zaadbalkanker

Testikelkanker of zaadbalkanker komt in Nederland met name voor bij mannen tussen de 15 en 45 jaar en wordt jaarlijks ontdekt bij 1,1% van de mannelijke bevolking. Jongens en mannen bij wie de testikels niet spontaan zijn ingedaald in het scrotum hebben een verhoogd risico. Er zijn verschillende soorten testikelkanker, waaronder het veel voorkomende seminoom (kiemcelgezwel) en het teratocarcinoom (aangeboren monstergezwel dat kwaadaardig wordt).

Het seminoom bestaat uit éénsoortige cellen. Men vermoedt dat ze ontstaan uit de sperma-producerende cellen. Seminoom is het type testikelkanker dat de beste kans op genezing biedt. Het teratocarcinoom bestaat uit verschillende soorten cellen. Meestal kondigt testikelkanker zich aan door een pijnloze zwelling of knobbel in een testikel.

Om een nog onbekende reden bevindt dit gezwel zich meestal in de rechtertestikel. De kwaadaardige tumor veroorzaakt meestal pas merkbare symptomen als er via de lymfeknopen al uitgezaaiingen zijn naar de longen en de lever. Een maandelijks zelfonderzoek is dan ook van groot belang en een jaarlijks onderzoek door de huisarts is altijd aan te raden. Een definitieve diagnose van testikelkanker is alleen mogelijk met behulp van een orchiectomie (operatieve verwijdering van de aangetaste testikel).

Het verkregen gezwelweefsel wordt dan onder de microscoop onderzocht. De ziekte wordt veelal behandeld met radiotherapie (bestraling) en cytostatica (chemotherapie) zoals bijvoorbeeld dactinomycine, bleomycine, cyclofosfamide en methotrexaat. Door de verbeterde behandeling is de sterfte ten gevolge van testikelkanker sterk gedaald. Het overlevingspercentage na vijf jaar is in Nederland 80% tot 90%.