Borstklier (glandula mammaria)

De borstklier ligt met haar uitstulping aan de voorkant, de tepel (papilla mammaria), ter hoogte van de 4e rib. Omdat de borstklier melk afscheidt, wordt ze ook melkklier genoemd. Man en vrouw hebben in aanleg elk twee melkklieren. Maar vanaf de puberteit ontwikkelen ze zich verschillend.

De borstklier bestaat uit 15 – 25 afzonderlijke klieren, die met melkgangen (ductus lactiferi) in de tepel uitmonden. De tepel wordt omgeven door de tepelhof (areola mammae).

In de tepelhof liggen geur – en zweetklieren. Het eigenlijke klierweefsel ligt in de onderhuid. Verder bestaat de borst uit vetweefsel en bindweefsel.

borstklier

Het bindweefsel geeft de borst van de vrouw stevigheid. Met het ouder worden verslapt het bindweefsel, de borst gaat hangen. De borstklier is een in samenhang met de voortplanting omgebouwde huidklier. De activiteit van de melkklier vindt plaats in de zoogperiode na een zwangerschap.

De borstklier doorloopt vanaf de geboorte verschillende ontwikkelingsfasen:

* Kindertijd: De borstklier bevindt zich in rusttoestand.
*Puberteit: Het weefsel onder de tepelhof vermeerdert zich. Bij een jongen komt deze groei snel weer tot stilstand. Bij een meisje ontwikkelt de borst zich.
* Zwangerschap: Het klierweefsel neemt toe, vet- en bindweefsel van de borst nemen af.
* Zoogperiode: Na de bevalling scheidt de borstklier melk af (lactatie). De melkvloed wordt door het zuigen van het kind gestimuleerd.

Van de tepel wordt een reflex aan de tussenhersenen en het hersenaanhangsel gezonden. Het hormoon prolactine treedt in werking en stuurt de melkafscheiding aan. De samenstelling van de moedermelk verandert in de eerste dagen van de lactatie. Naast vetdruppeltjes en water bevat de moedermelk vooral eiwit en melksuiker. De zich eveneens in de moedermelk bevindende immuunlichamen kunnen door de baby onveranderd opgenomen worden.

Na de zoogperiode bouwt het klierlichaam zich weer af, het vetweefsel neemt weer toe. Ook gedurende de maandelijkse cyclus van de vrouw treden er veranderingen in de borstklier op, maar slechts in geringe mate. De verandering wordt vaak waargenomen door een gespannen gevoel in de borsten.