Spastische verlamming

Klachten en verschijnselen:
– Volledige of gedeeltelijke spastische verlamming of zwakte van één of meer ledematen.
– Trillen of andere onwillekeurige bewegingen.
– Gezichts-, spraak- of gehoorstoornissen.
– Soms verstandelijke achterstand.

Alarmerende verschijnselen

Epileptische aanvallen.

De spastische verlammingen vormen een groep van aandoeningen, veroorzaakt door beschadiging van de grote hersenen, die vóór, tijdens of in de eerste maanden na de geboorte zijn opgetreden. Beschadiging van de grote hersenen kan verlamming van een of meer lichaamsdelen veroorzaken.

Spastische verlamming is de meest voorkomende invaliderende aandoening op de kinderleeftijd. De eenmaal aanwezig schade blijft ook op de volwassen leeftijd bestaan, maar verergert gewoonlijk niet.

Beschadiging van de grote hersenen kan op verschillende manieren ontstaan, onder andere door onvoldoende toevoer van bloed of zuurstof naar het ongeboren kind, vroeggeboorte, geboortetrauma, ziekten tijdens de zuigelingenleeftijd (hersenontsteking, hersenvliesontsteking of infectie met het herpes simplex virus), subduraal hema toom of bloedvatbeschadiging. Alle overblijvende verlammingen worden klinisch ingedeeld na het tweede levensjaar. Het klinisch beeld is zeer verschillend. Naar gelang de meest in het oog springende verschijnselen beschrijft men verschillende vormen, maar mengvormen komen ook voor.

De spastische cerebrale verlamming of wel spastische stoornis is de meest voorkomende en minst ernstige vorm, die 50 procent van de gevallen uitmaakt. Kinderen met deze vorm van spastische verlamming kunnen in meer of mindere mate verlammingen hebben van beide armen of beide benen (paraplegie), een lichaamshelft (hemiplegie) of alle vier de ledematen (tetraplegie).

De dyskinetische of athetotische spastische verlamming maakt 20 procent van de gevallen uit. Kinderen met deze vorm van spastische verlamming maken abnormale onwillekeurige bewegingen zo als draaien, trekken of ineenkrimpen of abrupte stoterige bewegingen, die kunnen toenemen bij spanningen en verdwijnen tijdens de slaap.

De atactische spastische verlamming is de zeldzaamste vorm, die 10 procent van de gevallen uitmaakt. Kinderen met deze vorm van spastische verlamming kunnen last hebben van trillen, vaak vallen, ongecoördineerdheid en choreatische bewegingen.

Diagnose

Spastische verlamming is bij jonge zuigelingen moeilijk vast te stellen, hoewel sommige baby’s na de zesde levensmaand verschijnselen gaan vertonen. De armen worden bijvoorbeeld in de zij gedrukt, de benen nemen vaak een schaarstand in en de voeten worden vaak vanuit de enkel gestrekt.

Als zich eenmaal verschijnselen ontwikkelen, kan nader onderzoek nodig zijn om andere aandoeningen uit te sluiten. Als er aanwijzingen zijn voor een gebrekkige ontwikkeling van de verstandelijke vermogens, kan het nodig zijn dat het bloed onderzocht wordt op afwijkende aminozuurspiegels of andere biochemische afwijkingen.

Hoe ernstig is spastische verlamming?

Spastische verlamming is een chronische aandoening die langdurige zorg kan vereisen, maar niet levensbedreigend is. De ernst van de aandoening hangt af van de mate van hersenschade en kan variëren van spraakstoornissen tot geestelijke en lichamelijke handicaps.

Met speciale behandeling kunnen veel kinderen met spastische verlamming normaal opgroeien en een lang en productief leven leiden.

Behandeling.

De behandeling heeft tot doel het kind zo zelfstandig mogelijk te maken. Het wordt aanbevolen om het kind, als de verschijnselen niet te ernstig zijn, regelmatig naar school te laten gaan. Soms zijn fysiotherapie en arbeidstherapie nodig. Sommige kinderen zullen een orthopedische operatie moeten ondergaan. Richtlijnen voor de behandeling worden bepaald door de eventuele verstandelijke en lichamelijke beperkingen van het kind. De ouders zullen begeleiding en steun nodig hebben om inzicht te krijgen in de aandoening en de toekomstmogelijkheden van hun kind.

Geneesmiddelen.

Sommige verschijnselen kunnen met geneesmiddelen verlicht worden. Spierverslappende geneesmiddelen kunnen spierstijfheid verminderen en middelen tegen epilepsie (anticonvulsiva) kunnen de soms optredende epileptische aanvallen onderdrukken.