Ventrikel septum defect

Door een stoornis in de ontwikkeling kan er een opening zijn gebleven in de wand tussen beide hartkamers. Zo’n ventrikel septum defect kan bestaan uit een heel kleine opening, maar soms is er helemaal geen wand tussen beide hartkamers. Het is duidelijk dat de mate van het defect bepalend is voor de verschijnselen en de gevolgen ervan.

Bij een ventrikel septum defect zal het linker-hartdeel, dat de grote bloedsomloop verzorgt, harder moeten werken dan het rechter-hartdeel. Als het defect bestaat uit een klein gaatje aan de bovenkant van de wand tussen de hartkamers, zal de wand naar rechts worden gedrukt. Er wordt bloed uit de linkerkamer naar de rechterkamer geperst en er wordt extra bloed in de longslagader gepompt. De longslagader voert dan meer bloed dan normaal naar de longen, en de grote lichaamsslagader of aorta voert minder bloed dan normaal naar het lichaam. De linkerboezem die het (zuurstof rijke) bloed uit de longen ontvangt, krijgt teveel bloed en gaat uitzetten. Er komt ook teveel bloed in de linkerkamer, die eveneens gaat uitzetten.

De wanden van de slagaderen die een overmatige hoeveelheid bloed naar de longen te verwerken krijgen, zullen zich gaan spannen, omdat ze anders barsten. Daardoor zullen deze slagaderen nauwer worden, met als
gevolg dat daar de bloeddruk wordt verhoogd. De rechterkamer moet dan harder gaan werken en de wand tussen beide hartkamers wordt weer wat teruggedrukt. Op een gegeven ogenblik ontstaat er een ‘evenwicht’. Bij een groter gat in de wand tussen beide hartkamers zal er dus véél minder bloed dan normaal door de grote lichaamsslagader (aorta) gaan. De bloeddruk in de longslagader en de vertakkingen ervan zal dan snel toenemen. Het kind zal in de groei achterblijven en vaak zullen er luchtweg infecties optreden. Alles bij elkaar kan dit voor het hart een te grote belasting zijn (de geringste inspanning kan te veel zijn). Het hart kan het niet meer opvangen (compenseren) en er ontstaat een hartdecompensatie (decompensatio cordis).

Bij een zéér groot gat in het tussenschot van de hartkamers, gaat er tweemaal zoveel bloed door de longslagader als door de aorta. De longen worden dan overvuld, terwijl het lichaam te weinig bloed krijgt. Het hart zal dit moeten opvangen door bijzonder hard te werken. De gevolgen hiervan zijn snelle vermoeidheid, kortademigheid en grote problemen met de voeding. Het kind ziet bleek, transpireert hevig en de handen en voeten zijn rood. Verder.ontstaat er een sterke groei-achterstand. De borstkas is opgezet en de hartpunt is duidelijk te zien, soms zelfs met een uitbochting van de borstkas. Bij het inademen zijn er intrekkingen onder en tussen de ribben. Het hart klopt heftig en er is een trilling te voelen. De dokter zal bij het beluisteren (ausculteren) een sterk geruis horen tussen de harttonen. De omvang van het defect zal moeten worden vastgesteld door specialistisch onderzoek. Daarbij kan dan worden vastgesteld of een operatie nodig is. Over het algemeen zijn de vooruitzichten voor kinderen met kleine defecten gunstig. Hetzelfde geldt voor kinderen die aan een (groter) atrium-septum-defect zijn geopereerd.