Vergiftiging

Als je van een stof te veel binnenkrijgt, kan dit leiden tot vergiftiging. Je kunt gevaarlijke stoffen binnenkrijgen via je mond, maar ook via inademing, huidcontact of inspuiting. Als de hoeveelheid groot genoeg is, kan elke stof giftig zijn. Soms kunnen water en zuurstof zelfs giftig zijn. Al komt dit zelden voor.

Je komt dagelijks in aanraking met chemische stoffen, zoals geneesmiddelen, huishoudproducten, doe-het-zelf-producten, drank, cosmetica, bestrijdingsmiddelen en genotsmiddelen. Normaal vormen deze producten geen gevaar. Echter bij onjuist gebruik of een te grote hoeveelheid kunnen gezondheidsproblemen ontstaan. Een voorbeeld hiervan is een kindje dat uit nieuwsgierigheid een slokje neemt uit een fles schoonmaakmiddel.

Hoe herken je een vergiftiging?

De symptomen van een vergiftiging hangen weer af van de soort stof en de hoeveelheid die iemand heeft binnengekregen. Mogelijke symptomen zijn:

• Braken
• Misselijkheid
• Huiduitslag
• Hartritmestoornissen
• Benauwdheid
• Bewusteloosheid
• Verwardheid

Een ernstige vergiftiging kan leiden tot de dood. Een bekend voorbeeld van een vergiftiging is een koolmonoxidevergiftiging. Jaarlijks overlijden 10 tot 15 maanden aan een koolmonoxidevergiftiging.

Wie vormen meer risico op een vergiftiging?

Je lichaam breekt giftige stoffen af. Bij de ene persoon gaat dat sneller dan bij de ander. Als een giftige stof bij iemand te langzaam of niet wordt afgebroken dan loopt hij of zij een groter risico op vergiftiging.

Een klein kind of een persoon in slechte conditie is gevoeliger voor bepaalde stoffen. Zo krijgt een klein kind eerder een alcoholvergiftiging dan een volwassen en fitte man. Het risico op vergiftiging heeft dus ook te maken met de leeftijd, je conditie, het lichaamsgewicht en de aanwezigheid van afbreekstoffen. Verder maakt het uit of je een stof snel of continu binnenkrijgt.

Welke soorten vergiftigingen zijn er?

Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten vergiftiging:

• Acute vergiftiging: bij een acute vergiftiging ontstaan al snel klachten. Hierbij heeft iemand in een korte tijd een hoge dosering van een stof binnengekregen. Bij een acute vergiftiging is het van belang om zo snel mogelijk medische hulp in te schakelen. Twee voorbeelden van acute vergiftiging zijn: een slangenbeet of een overdosis drugs.
• Chronische vergiftiging: bij een chronische vergiftiging is er sprake van een (jaren)lange opname van kleine hoeveelheden vergif. Iemand krijgt dan vage klachten die steeds ernstiger worden. Een effectieve behandeling is vaak erg lastig, omdat het vergif al is doorgedrongen in het hele lichaam.

Welke stoffen kunnen een vergiftiging veroorzaken?

De volgende stoffen kunnen een vergiftiging veroorzaken:

• Vaste stoffen: medicijnen, vaatwastabletten, bepaalde planten, drugs.
• Vloeibare stoffen: allesreiniger, alcohol, gootsteenontstopper.
• Gassen: chloorgas, koolmonoxide, uitlaatgassen.

Vergif kan ook worden verdeeld in bijtende stoffen, petroleumproducten en overige stoffen, zoals:

• Petroleumproducten: wasbenzine, meubelolie, lampenolie.
• Bijtende stoffen: ammonia, verf afbijt, vaatwastabletten, gootsteenontstopper.
• Overige stoffen: planten, medicijnen, paddenstoelen, sigaretten.

Wat te doen bij vergiftiging?

Heb je het vermoeden dat er bij iemand in je omgeving sprake is van vergiftiging? Denk dan eerst aan de veiligheid. Betreed niet zo maar een ruimte, waarin je vermoedt dat er giftige stoffen in de lucht hangen. Bel 112 en meld om welke soort stof het gaat. Volg het advies op van de hulpverlener. De verplegers en dokters in het ziekenhuis beschikken over de juiste kennis om de vergiftiging te bestrijden.

Is de vergiftiging minder ernstig? Neem dan contact op met de huisarts of ga naar het ziekenhuis. Neem etiketten of bijsluiters mee als je weet welk product de vergiftiging heeft veroorzaakt.

Hoe wordt een vergiftiging behandeld?

Elk soort gif wordt op een andere manier bestreden. Van sommige giffen moet iemand braken en van andere giffen weer niet. Bij sommige gifstoffen is het weer verstandig om veel water te drinken, terwijl dat bij andere stoffen juist niet het geval is.