Suiker

Suiker is een zoete voedingsstof die van nature voorkomt in fruit, groente, mais, suikerriet, suikerbieten en honing. De chemische naam voor suiker is sacharose. In Nederland is de suiker afkomstig uit suikerbieten.

Er bestaan ook andere natuurlijke suikers, zoals vruchtensuiker (fructose) en melksuiker (lactose). In aardappels en granen zitten ook suikers in de vorm van zetmeel. De suikers hebben geen zoete smaak.

Welke suikers bestaan er?

Suiker behoort tot de koolhydraten. Er bestaan diverse soorten natuurlijke suikers:

• Sacharose: tafelsuiker
• Maltose: moutsuiker
• Lactose: melksuiker
• Fructose: fruitsuiker
• Glucose: druivensuiker

Heb je suiker nodig?

Je lichaam heeft suikers nodig om goed te kunnen functioneren. Als je voldoende suikers binnenkrijgt, wordt het voedsel beter verteerd en krijgt je bloed voldoende glucose (bloedsuiker). Het gaat hierbij om natuurlijke, onverzadigde suikers. Veel fruitsoorten en sommige groenten bevatten natuurlijke suikers. Als je er een gezond eetpatroon op nahoudt, krijgt je lichaam dus voldoende suikers binnen uit fruit en groente.

Hoe ontstaat suiker?

Planten maken koolhydraten aan voor hun energievoorziening. Onder invloed van zonlicht zet een plant water en koolstofdioxide om in glucose (druivensuiker) en fructose (fruitsuiker). Deze twee stoffen vormen samen de stof sacharose. Wanneer je een product eet met natuurlijke suikers dan zet je lichaam deze suiker om in energie.

In Nederland wordt suiker uit de suikerbiet gehaald. Deze plant bevat een hoge concentratie suiker. De suikerbiet is bestand tegen hoge zoutgehaltes en groeit goed in kustgebieden. In veel zoete producten, zoals frisdrank, chocola, snoepjes en gebak, zit kristalsuiker. Deze stof wordt als smaakmaker aan de producten toegevoegd. Daarnaast worden stroop, kokosbloemsuiker, honing, siroop en palmsuiker, ook vaak gebruikt om producten te zoeten.

Rietsuiker is afkomstig uit het sap van de stengel van suikerriet. Rietsuiker wordt korter gecentrifugeerd, waardoor er een donkerbruine siroop achterblijft. Om deze reden heeft rietsuiker dus een bruine kleur. Kristalsuiker wordt langer bewerkt en is daardoor wit van kleur.

Je bloedsuikerspiegel

Gedurende de dag wisselt je bloedsuikerspiegel. Als je net hebt gegeten, stijgt deze. Bij een iets te lage spiegel kan je last krijgen van vermoeidheid of hoofdpijn. Iemand met een gezonde bloedsuikerspiegel heeft een suikergehalte van 60 tot 110 mg per 100 ml bloed. Mensen met diabetes hebben een verhoogde bloedsuikerspiegel. Een te lage bloedsuikerspiegel komt nauwelijks voor. Als iemand een te lage bloedsuikerspiegel heeft, kan dit het gevolg zijn van een teveel aan insuline of door een tumor aan de pancreas (alvleesklier).

Om vast te stellen of iemand een te hoge bloedsuikerspiegel heeft, wordt de urine onderzocht. Als er suiker in de urine aanwezig is, kan dit een symptoom zijn van diabetes mellitus. Het kan echter ook voorkomen tijdens de zwangerschap, bij een storing in het centrale zenuwstelsel, na het innemen van een geneesmiddel, bij koorts en bij een aandoening aan de hypofyse. Deze urinetest wordt vrij eenvoudig uitgevoerd. Dit wordt gedaan met een strip. Op de strip wordt wat urine gedruppeld. Als er te veel suiker in de urine aanwezig is, verandert de strip van kleur.

De functie van suiker in producten

Suiker wordt niet alleen vanwege de zoete smaak aan producten toegevoegd, maar ook vanwege andere doeleinden. Zo heeft suiker de functie van:

• Stabilisator
• Zoetstof
• Conserveermiddel
• Vulmiddel
• Smaakmaker
• Gelvormer
• Structuur
• Kleurmiddel (karamel)

Wat is het verschil tussen natuurlijke en bewerkte suikers?

Je lichaam maakt geen onderscheid tussen natuurlijke en toegevoegde suikers. De suikers worden op dezelfde manier verwerkt. Ze worden verwerkt tot glucose, dit is de brandstof voor je lichaam. Wel is er een verschil tussen natuurlijke en toegevoegde suikers. Natuurlijke suikers zijn ongeraffineerd. Je lichaam doet er langer over om deze suikers te verteren, waardoor je langer verzadigd bent en dus minder snel trek krijgt. Bewerkte suikers zijn geraffineerd. Deze worden ook wel snelle suikers genoemd. Je lichaam ziet dit als lege suikers, zonder enige voedingswaarde. De suikers worden direct in je bloed opgenomen, waardoor er schommelingen ontstaan in de bloedsuikerspiegel. Je bent minder snel verzadigd en het teveel wordt opgeslagen als vet. Als je dagelijks te veel snelle suikers binnenkrijgt, heeft dit een negatief effect op je lichaam.