Maagziekte

Maagziekte behoort in brede zin tot de maagdarmziekten. De tak van geneeskunde, die zich daarmee bezighoudt, heet gastro-enterologie. Maagklachten hebben meestal niet alleen betrekking op de maag. Gewoonlijk kondigen alle ziekten van de buikholte (behalve maagkanker) zich aan met maag- of buikpijn.

Andere mogelijke symptomen van een ziekelijke verandering in het spijsverteringsgebied zijn een gevoel van volheid, zuur braken, verhoogde gasophoping (flatulentie), oprisping van maagsap (zuur), een beslagen tong, aanvallen van duizeligheid, verstopping en diarree. Tot de vele ziekten en stoornissen rond de spijsvertering, die voor enkele of al deze symptomen verantwoordelijk kunnen zijn, behoren infecties, kanker, ontstekingen en aangeboren misvormingen. Eveneens kan een sterke psychische belasting een ongunstige invloed uitoefenen op het maagdarmstelsel. De duur of de hevigheid van de symptomen is niet zonder meer afhankelijk van de ernst van de ziekte die de oorzaak van dit alles is.

Maagzweer en verzwering aan de twaalfvingerige darm

Een peptisch ulcus is een verzwering die ontstaat door inwerking van maagsap die de binnenste lagen aantast, echter zelden de hele maagwand of de hele wand van de twaalfvingerige darm. Een echte maagzweer wordt ulcus ventriculi genoemd, de verzwering van de twaalfvingerige darm ulcus duodeni. Wat symptomen en behandeling betreft lijken ze erg op elkaar. Peptische zweren gedragen zich tijdens hun soms langdurig ziekteverloop zeer verschillend. Het genezingsresultaat is ondanks dezelfde of overeenkomstige behandeling nogal wisselvallig bij de afzonderlijke individuen.
Ongeveer 1 op de 20 mensen van de West-Europese landen wordt tijdens het leven geconfronteerd met een peptisch ulcus. Zweren van de twaalfvingerige darm komen ongeveer tienmaal zo vaak voor als maagzweren. Mannen krijgen vier keer zo vaak een zweer aan de twaalfvingerige darm als vrouwen, terwijl vrouwen weer vaker last krijgen van een maagzweer. Gewoonlijk treedt de ziekte na het 21ste levensjaar op, na genezing is er een redelijk grote kans op een terugkeer van de aandoening.

Oorzaken van het ontstaan van een peptisch ulcus

De oorzaken zijn nog niet volledig achterhaald. Verschillende factoren kunnen een peptisch ulcus veroorzaken. Met grote waarschijnlijkheid is het peptisch ulcus een psychosomatische stoornis. Zorgen, angsttoestanden, conflictsituaties en uitputtingstoestanden kunnen mogelijk de oorzaak zijn van een ulcus. Een overmatige zoutzuurproductie van de maag is bijna altijd aanwijsbaar. Het zuur tast het vernielde slijmvlies rondom de zweer aan en veroorzaakt op deze manier pijnen en complicaties. De reden voor de overmatige zuurproductie is nog niet te verklaren. Het ontstaan of het opnieuw ontstaan van een zweer kan mede veroorzaakt worden door infecties, vaatkrampen, storingen van het endocriene systeem, slechte eetgewoonten, moeilijk verteerbare of te scherp gekruide spijzen, die het maag- en darmslijmvlies prikkelen, alsook door alcohol en nicotine. Recente onderzoeken wijzen op de mogelijke rol van bepaalde bacteriën bij het ontstaan van een peptisch ulcus.

De symptomen bij het peptisch ulcus

Deze zijn zeer verschillend. Soms verloopt een ulcus zelfs volkomen symptoomloos en wordt niet herkend; eventueel wordt ze dan veel later als toevalsdiagnose op een röntgenfoto door een littekenachtige inkrimping in het gebied van het slijmvlies aangetoond. Het klassieke symptoom echter is de hongerpijn bij een ulcus duodeni, en de pijn na het eten bij een ulcus ventriculi; een knagende, brandende of trekkende pijn in de bovenbuik, die tot in de rug voelbaar kan zijn. De pijn kan door zuurbindende middelen verzacht worden. Soms wordt een zweer pas door de gevaarlijke complicaties ervan, de bloeding of de doorbraak (perforatie), herkend. Aanwijzingen voor een bloeding zijn zwarte ontlasting, de zogenaamde teerstoelgang, of het braken van koffiedikachtig of – wat zeldzamer is – helderrood bloed. De meest voorkomende oorzaak van het bloedbraken (haematemesis) is de ulcusbloeding. De ulcusperforatie veroorzaakt een plotseling optredende heftige pijn.

De behandeling van het peptisch ulcus

Een niet-gecompliceerd ulcus wordt in het algemeen behandeld met een medicament dat de zuurproductie van de maag remt of het maagslijmvlies beschermt tegen het maagzuur; daarbij wordt veelal tevens een behandeling met antibiotica ingesteld. Ook het dieet kan aangepast worden, waarbij veelvuldige en kleine maaltijden gebruikt worden (zout- en specerijenarm dieet). Voor een ulcuspatiënt is het raadzaam het roken te staken en alcohol en koffie met mate te gebruiken.
Doordat betere medicamenten beschikbaar zijn, is het aantal maagoperaties dat in verband met een ulcuslijden wordt uitgevoerd steeds verder afgenomen. Indien er een complicatie aanwezig is (een bloeding of een perforatie) dient veelal chirurgisch te worden ingegrepen.

De relatie tussen het peptisch ulcus en kanker

Maagzweren kunnen soms ontaarden in maagkanker, bij zweren van de twaalfvingerige darm is dit zeer zelden het geval. Wat echter soms een ulcus lijkt, kan vooral bij mensen van middelbare leeftijd het beginstadium van kanker zijn, wat zonder uitstel de diagnose van een specialist en veelal een snelle operatie vereist.

Maagkanker: zie kanker.

Ontsteking van het maagslijmvlies (gastritis): heeft identieke oorzaken als de maagzweer. Bijna iedere ulcus gaat gepaard met gastritis. De klachten bij een eenvoudige gastritis zijn echter minder heftig dan bij het ulcus. Een acute gastritis kan in tegenstelling tot het ulcus in enkele dagen overgaan.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips