Littekenbreuk

Een littekenbreuk presenteert zich met een zwelling van de buik op de plek van een litteken. Deze zwelling is terug te duwen en meestal niet pijnlijk.

Algemeen

Bij een operatie van de buik wordt de buikwand geopend. De buikwand bestaat voornamelijk uit de buikspieren. Deze wand wordt gesloten voordat de huid gesloten wordt. Als er in deze wand toch een opening (breukpoort) ontstaat, kan hier doorheen het buikvlies en soms zelfs de darmen naar buiten stulpen. Dit is zichtbaar als een zwelling onder de huid. De opening van de buikwand na operatie wordt een littekenbreuk genoemd. In medische termen is dit een hernia cicatricalis. Na een operatie aan de buik komt een littekenbreuk bij zo’n 2 tot 20% van de patiënten voor.

Symptomen

Het belangrijkste symptoom is de zwelling ter plaatse van het litteken. De grootte van deze zwelling is voornamelijk afhankelijk van de grootte van de breukpoort. Hoe groter de breukpoort, hoe meer buikinhoud eruit zal stulpen. Het leidt tot een ongemakkelijk gevoel of cosmetische klachten. Pijn komt weinig voor, tenzij de zwelling niet meer terug te duwen (niet-reponeerbaar) is in de buikholte. Als er een niet reponeerbare, pijnlijke, rode zwelling is, betekent dat vaak dat de inhoud van de littekenbreuk bekneld is geraakt. Dit is een indicatie voor een spoedoperatie, zodat de darm die ingeklemd is niet afsterft.

Risicofactoren

Risicofactoren voor het ontstaan van een littekenbreuk zijn:

• Een hoge druk in de buik, bijvoorbeeld door veel persen (van ontlasting) of hoesten
• Een slechte wondgenezing
• Een niet goed gesloten buikwand na de operatie

Behandeling

Een littekenbreuk wordt behandelend door middel van een operatie. Bij deze operatie zal het litteken geopend worden en wordt een matje geplaatst. Dit matje zal verlittekenen met de buikwand en daardoor een sterk geheel vormen. Soms wordt het via een kijkoperatie gedaan en wordt de mat via de buikholte achter de breuk geplaatst. Bij een kijkoperatie is het herstel vaak sneller en is de kans op infectie kleiner.

Soms kan besloten worden om niet te opereren, bijvoorbeeld als patiënten te zwak zijn om een operatie te ondergaan of als een patiënt geen operatie wil. Het is dan belangrijk om altijd alert te zijn op acute inklemming: pijn, niet reponeerbare zwelling, roodheid. In dat geval moet namelijk een acute ingreep plaatsvinden.

Complicaties

Bij iedere operatie bestaat de kans op een nabloeding of een infectie. Zeker bij het gebruik van een mat, een niet lichaamseigen materiaal, is de kans op infectie groter. Na het herstel van een littekenbreuk kan er wondvocht ophopen. Dit zal in de loop van de tijd afnemen. Er bestaat altijd een kans dat er een recidief optreedt.

Na de operatie

In principe is het de bedoeling om de dag na de operatie weer uit bed te gaan en te mobiliseren. Zes weken lang mag er niet zwaar getild worden, omdat dit de druk op de breuk verhoogt met het risico dat er opnieuw een littekenbreuk ontstaat.