Gangreen

Gangreen is de term die wordt gebruikt voor dood (necrotisch) weefsel. Wanneer de toevoer van bloed naar een weefsel ernstig in het gedrang komt, raakt ook de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen beperkt. Als de bloedstroom niet op tijd wordt hersteld, kan het weefsel sterven. De bloedstroom naar de benen kan abrupt of langzaam worden onderbroken. In beide gevallen wordt de voet blauw en koud. De pijn varieert. Kuitpijn tijdens het lopen (claudicatie) is bijna altijd aanwezig. Kleine verwondingen kunnen een infectie veroorzaken die diep doordringt in de voet en de botten kan aantasten. Als de bloedsomloop naar de ledematen stopt, sterven de weefsels die bloed tekortkomen en ontstaat gangreen. Ook ‘koudvuur’ genoemd; zichtbaar afsterven van weefsel dat zich voordoet wanneer de doorbloeding van een lichaamsdeel zo gestoord is, dat dit niet meer voldoende gevoed wordt en het ook de giftige stofwisselingsproducten niet meer kan afstaan. Gangreen treedt daarom op bij verwondingen met onvangrijke vernieling van weefsel, bij bevriezing, verbranding door bijtende chemicaliën, bij langdurige inwerking van druk (bijvoorbeeld bij te lang afbinden van een bloeding), bij ergotaminevergiftiging (zie ergotamine), in zeldzame, zeer ernstige gevallen van de ziekte van Raynaud, bij nierziekten en diabetes.

Gangreen soorten

Nat en droog. Weefsel met droog gangreen is dood, maar niet geïnfecteerd; gebieden met nat gangreen zijn dood en ze zijn geïnfecteerd geraakt met bacteriën.

Droog

Weefsels die zijn getroffen door droog gangreen, voelen bij aanraking koud aan en worden geleidelijk zwart. Eerst is het weefsel pijnlijk, maar de pijn vermindert als het aangedane weefsel sterft. Na verloop van tijd verdrogen de weefsels en vallen ze af, maar het breidt zich niet uit. Er bestaat echter kans dat zich nat gangreen ontwikkelt. Zogenaamde droog gangreen komt vaak voor bij oudere mensen met diabetes en vaatziekten; vooral tenen en voeten worden dan aangetast. De grens tussen dood en levend weefsel is meestal zichtbaar in de vorm van een roodachtige, scherp begrensde ring.

Nat

Dit type gangreen, ook aangeduid als nattend, houdt een bacteriële infectie in. Eerst kan het betreffende weefsel bij aanraking rood en warm zijn door de ontsteking. Na verloop van tijd wordt het weefsel koud en blauw en uit het gebied kan pus opwellen. Soms raakt het weefsel met nat gangreen los. Door de bacteriële infectie verspreidt nat gangreen zich snel. De bacteriën dragen bij aan de weefselafbraak. Bij wellicht de ernstigste vorm, gasgangreen, komt gas vrij dat een sterke, onaangename geur heeft doordat het weefsels vernietigt. Als gasgangreen niet onmiddellijk behandeld wordt, kan iemand binnen enkele dagen sterven. De ontsteking kan zich via de bloedbaan uitbreiden naar andere delen van het lichaam. De behandeling bestaat in het droog houden van het betrokken lichaamsdeel, na reiniging wordt het voorzien van een desinfecterend verband. Breidt het gangreen zich desondanks uit, dan bestaat de enige effectieve behandeling in het operatief verwijderen van het ontstoken deel.

Preventie

Als u suikerziekte of aderverkalking hebt, moet u speciale zorg aan de voeten besteden. Zelfs de kleinste verwonding moet met de grootste zorg worden behandeld. Nauwkeurige instelling van het bloedsuikergehalte is bij suikerzieken belangrijk. Stop met roken; elke sigaret brengt extra schade toe aan de bloedvaten. Of u suikerziekte hebt of niet, als u een wond oploopt, behandel die dan goed. Als er schadelijke bacteriën aanwezig zijn, kan zelfs een kleine verwonding aan een arm of been waarin de bloedtoevoer verminderd is, nat gangreen tot gevolg hebben. Juiste zorg in een vroeg stadium kan nat gangreen later voorkomen.

Gasgangreen

De vroeger veel voorkomende wondkoorts, die vaak de oorzaak was, komt in onze moderne ziekenhuizen met hun aseptische chirurgie niet meer voor. Gasgangreen (gasflegmone) kan optreden bij wonden die sterk vervuild zijn en afgestorven weefsel bevatten. Het wordt veroorzaakt door bacteriën die geen zuurstof verdragen. Zij vermenigvuldigen zich in het weefsel en vormen daar gas, waardoor het weefsel bij betasting een eigenaardig knappend geluid maakt. Eerst heeft de aangetaste plek een onaangename rode kleur, vervolgens wordt hij geel en ten slotte zwart. De meest effectieve en betrouwbare behandeling bestaat in het doden van de bacteriën door de patiënt in een zuurstoftent met overdruk te brengen.

Behandeling

De behandeling moet zo snel mogelijk worden begonnen. Een operatie om afgesloten slagaders doorgankelijk te maken of te overbruggen, kan noodzakelijk zijn. Weefsels die zijn aangetast door droog gangreen, kunnen verschrompelen en hoeven geen probleem te vormen, maar chirurgische verwijdering van het dode weefsel is vaak nodig. Gewoonlijk worden antibiotica voorgeschreven om nat gangreen te voorkomen of te behandelen. Weefsel dat is aangetast door moet soms chirurgisch worden verwijderd.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips