Endocrien systeem

Het menselijk lichaam is een complex systeem van onderling verbonden organen die moeten samenwerken om goed te kunnen functioneren. De endocriene klieren reguleren de lichaamsfuncties door middel van chemische stoffen, hormonen genoemd, die afgegeven worden aan het vaatstelsel. De hormonen treden op als chemische boodschappers die via de bloedbaan naar diverse delen van het lichaam reizen. De organen van het endocrien systeem liggen wijd verspreid in de diverse delen van het lichaam. De hypofyse bevindt zich in de schedelholte, de schildklier in de hals, de zwezerik in de borstholte, de bijnieren en de alvleesklier bevinden zich in de buikholte en de eierstokken en de teelballen in de onderbuik.

De hormonen die ze vrijlaten sturen de basisdriften en emoties zoals sexuele driften, gewelddadigheid, woede, angst, vreugde en verdriet. Ze stimuleren bovendien groei en sexuele ontwikkeling, reguleren de lichaamstemperatuur, assisteren bij het herstel van beschadigde weefsels en helpen bij het vrijmaken van energie.

De hypofyse is een kleine klier, ter grootte van een doperwt, die zich onder aan de hersenen bevindt. Zij wordt gereguleerd door de hypothalamus waarmee zij is verbonden. De hypofyse wordt soms de meesterklier genoemd omdat de hormonen die zij afscheidt dienen voor het coördineren van de functies van het zenuwstelsel en het endocrien systeem. Behalve het produceren van hormonen voor het reguleren van de andere endocriene klieren produceert de hypofyse ook de hormonen die het vasthouden van water door de nieren regelen. Een ander hormoon zorgt ervoor dat de baarmoeder tijdens de bevalling samentrekt en stimuleert de productie van melk door de melkklieren. Een van de belangrijkste hormonen van de hypofyse is het groeihormoon, dat bovendien samenwerkt met insuline om uw bloedsuikerspiegel te regelen.

Insuline is een hormoon dat door de alvleesklier wordt gemaakt. De alvleesklier ligt achter het onderste deel van uw maag. Het is het op één na grootste orgaan in uw lichaam. De alvleesklier produceert ook glucagon. Insuline en glucagon werken als een afregelsysteem. Als er te weinig insuline aan het lichaam wordt afgegeven ontstaat er een overschot aan glucose, een kenmerk van suikerziekte, de meest voorkomende aandoening van het endocrien systeem.

endocrien systeem

De schildklier bevindt zich in de hals en scheidt twee hormonen af. Een van deze hormonen beïnvloedt de groeisnelheid en de stofwisseling van alle cellen van uw lichaam. Het beheert de reflexen en reguleert de snelheid waarmee uw lichaam energie produceert en voedsel omzet in bouwstoffen. Het andere hormoon laat de hoeveelheid calcium in het bloed afnemen. De kleine bijschildkliertjes die in de achterkant van de schildklier ingebed liggen, produceren een hormoon dat nauw samenwerkt met de schildklierhormonen om de homeostase van de calciumhuishouding van het bloed in stand te houden, om zo het ontstaan van een schadelijke overvloed aan calcium in het bloed, hypercalciëmie genaamd, te helpen voorkomen.

Boven het hart ligt de zwezerik (thymus), een tweelobbig orgaan dat grotendeels uit ontwikkelende lymfocyten bestaat. De lymfe die door uw lichaam stroomt vervoert witte bloedcellen naar dit orgaan, waar de cellen zich vermenigvuldigen en veranderen in speciale cellen die infecties bestrijden. Alhoewel de functie van de zwezerik niet volledig bekend is, is het duidelijk dat hij een belangrijke rol speelt in het ontwikkelen van immuniteit voor diverse ziekten.

De bijnieren liggen gekromd over de bovenkant van de nier. Zij scheiden hormonen af die het lichaam helpen bij het verminderen van stress. Wanneer het sympathisch zenuwstelsel op intense emoties zoals angst of woede reageert, komen grote hoeveelheden van het hormoon vrij. Dit zorgt voor de zogeheten “vecht of vlucht” reactie waarbij de bloeddruk stijgt, de pupillen verwijden en bloed van de meest vitale organen en skeletspieren wordt afgeleid. Bovendien wordt de hartslag gestimuleerd. De bijnieren scheiden ook hormonen af die energie opwekken door het reguleren van de stofwisseling van koolhydraten, vetten en eiwitten. Andere hormonen reguleren de verhouding tussen water en mineralen in het lichaam. Het voorkomt overmatig waterverlies van de nieren en houdt het evenwicht tussen natrium en kalium in stand. Dit evenwicht is van belang voor het kunnen samentrekken van de spieren.


Relevante artikelen
2 reacties
  1. heel erg bedankt voor alle informatie, het is heel behulpzaam voor mn toets!

  2. Geachte heer, mevrouw,

    Zou ik het artikel betreffende het menselijk lichaam en dan wel het endocriene systeem mogen overnemen om in een boek te plaatsen?

    Met vriendelijke groet,

    Arno van Bommel

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips